shoaib mangrio-92/mc/2k17-Sindhi article Revised

< Shoaib Mangrio Media &Communication studies Department> Revised 


سنڌ جي شاگردن جي اعليٰ تعليم ۽ درپيش مسئلا
          شعيب احمد  مڱريو
Shoaib Mangrio
نيلسن منڊيلا تعليم لاءِ چيو آهي ته ” تعليم ئي فقط  اهو هٿيار آهي جنهن کي توهان استعمال ڪري دنيا کي تبديل ڪري سگهو ٿا.“ اها تعليم ئي آهي جيڪا اسان جي سماج کي تبديل ڪري سگهي ٿي پر اسان جي سماج ۾ شاگردن کي اعليٰ تعليم حاصل ڪرڻ لاءِ ڪيترائي مسئلا درپيش آهن جنهن ۾ وڏا مسئلا  غربت ، سجاگي جو نه هجڻ ۽ سنڌ ۾سرڪاري يونيورسٽين جو گهٽ هجڻ آهي.
سنڌ      85 سيڪڙو  شاگرد اعليٰ تعليم حاصل نه ڪري سگھندا آهن  شايد ڊگري يافته شاگردن جو سيڪڙو 15 به نه هجي اهڙي حالت ۾ جتي ڪيترائي ڪاليج بغير ڪنهن گهربل ڪلاس هلائڻ يا بهتر امتحان وٺڻ جي ، ڊگريون به ورهائيندا هجن، پوءِ ته معياري اعليٰ ڊگري رکندڙ شاگرد 5 سيڪڙو به مس هوندو ۽ وڏي ۾ وڏو مسئلو شاگردن کي فناشلي اچي ٿو ۽ ڪاليجن جي پروفيسرن جي طرفان ڪوچينگ سينٽرن جو ڌنڌو ڪرڻ جي ڪري شاگردن کي ڪاليجن ۾ معياري تعليم  نٿي ملي ۽ غريب شاگردن جو هڪ وڏو تعداد يونيورسٽين جي تعليم کان محروم رهجي وڃي ٿو ان کان علاوه سالياني بجيٽ ۾ تعليم لاءِ صرف %5 رکڻ پڻ آهي جيڪو پڻ ڪرپشن جي ور چڙهندو آهي حڪومت کي گهرجي ته بجيٽ ۾ تعليم لاءِ اضافو ڪري ۽ يونيورسٽين ۾ شاگردن کي ٽيوشن فيءِ معاف ڪئي وڃي جيئن جرمني ۾ ٻاهر کان ايندڙ ۽ پنهنجي ملڪ جي شاگردن لاءِ به ٽيوشن فيءَ ختم ڪئي وئي آهي ان جي برعڪس سنڌ          ۾ شاگردن کان صرف داخلا لاءِ موٽيون موٽيون فيسونءِ ورتيون وڃن ٿيون. پروفيسر حفيظ ڪنڀر جو چوڻ آهي ته ” هڪ ته اسان وٽ غربت جي ڪري شاگرد کاڌي،ٽرانسپورٽ، رهائش جي خرچن کان پريشان ٿي ڪري شاگرد کي پارٽ ٽائيم ڪم ڪرڻو پوندو آهي جنهن جي ڪري ڪيترائي شاگرد اڳتي نه اچي سگهندا آهن ۽ ڪاليج سائيڊ کان بي اي ڪري ڇڏيندا آهن ان کان علاوه شاگردن جي ڪئرير ڪائونسلنگ نه هوندي آهي ۽ شاگردياڻين کي ٻارهين ڪلاس کان پوءِ اسان جي سماج ۾ نه پڙهائڻ جو هڪ رواج آهي جنهن جي ڪري اهي اڳتي گهٽ اچي سگهنديون آهن ۽ هتي رڳو اي گريڊ واري کي اسڪالرشپ ڏني ويندي آهي ڇا سي گريڊ وارو غريب شاگرد اعليٰ تعليم حاصل نٿو ڪري سگهي حڪومت جو بجيٽ به اڌ جو اڌ ڪرپشن ٿي ٿو وڃي “. هڪ آڪسفرڊ يونيورسٽي جي رپورٽ موجب سال2014ع ۾ 50 لک شاگردن پنهنجي ملڪ کان ٻاهر تعليم  پرائي آهي جيڪو سال 2000ع ۾ 21 لک مس هو.دنيا جي ترقي يافته ۽ ترقي پذير ملڪن جي تعليم تي نظر وجھبي ته دنيا جا ترقي يافته ملڪ هر سال ٻين ملڪن کان ريسرچ لاءِ شاگردن کي اسڪالرشپ ڏين ٿا ته جئين اتي جي تعليم،ڪلچر ۽ ٻولي دنيا جي ڪنڊ ڪڙڇ م پهچي سگھي.ٽيوشن فيس کان علاوه اهي شاگردن کي رهائشي خرچ  ڏيندا آهن ڇو ته انهن جو مقصد تعليم هوندو آهي ڌنڌو ڪرڻ نه.  سنڌ جي شاگردن ۾ سجاگي جو نه هجڻ ڪري دنيا ۾ سٺي سٺي يونيورسٽين ۾ اسڪالرشپ  ذريعي اعليٰ تعليم کان محروم رهجي وڃن ٿا.سنڌي قوم جيڪا دنيا جي 1 سيڪڙو قوم آهي ان جي حساب سان 50 لک مان 1 سيڪڙو جو 50 هزار ٿئي ٿو پر اهو تعداد 5 هزار به مشڪل آهي ان جو سبب سجاگي نه هجڻ آهي. ان کان علاوه سال 2019ع جي لاءِ سنڌ يونيورسٽي ۾ داخلا لاءِ آيل آميدوارن جو تعداد 32896 هو  جن ۾ ڪيترائي شاگرد داخلا حاصل نه ڪري سگهيا ياد رهي سنڌ يونيورسٽي سنڌ اندر آّخر ۾ داخلا لاءِ انٽري ٽيسٽ رکندي آهي مطلب ته ان کان پوءِ اهي شاگرد  پنهنجو سال وڃائي ڇڏين ٿا جيڪو پڻ شاگردن کي احساس ڪمتري جو شڪار ڪري ٿي ۽ انهن جو سال زيان ٿي وڃي ٿو جنهن جو وڏو سبب سنڌ ۾ يونيورسٽين جو گهٽ هجڻ آهي.
سنڌ حڪومت  کي گهرجي ته سنڌ  ۾ شاگردن کي اسڪالرشپ ڏنيون وڃن جيڪي شاگرد غربت جي ڪري اعليٰ تعليم کان محروم رهجي وڃن ٿا ۽ داخلا لاءِ جيڪي  موٽيون موٽيون فيسونءِ رکيون ويو آهن انهن کي گهٽ ڪرڻ ۾ پنهنجو ڪردار ادا ڪري ان کان علاوه اهڙا پروگرم ڪيا وڃن جئين  شاگردن کي  ٻاهري ملڪن جي اسڪالرشپ بابت ڄاڻ ڏني وڃي جنهن ۾ شاگردن جي رهنمائي ٿي سگهي ۽ سنڌ ۾ نيون يونيورسٽيون قائم ڪيو وڃن ته جئين شاگردن کي وڌيڪ موقعا ملي سگهن ته جئين اهي اعليٰ  تعليم حاصل ڪري ملڪ جي ترقي ۾ پنهنجو فرض ادا ڪري سگهن.

شعيب احمد  مڱريو
رول نمبر 2k17/mc/92
بي ايس پارٽ  III
آرٽيڪل Revised




What is situation in other developed and developing countries?
Quote some reports about reasons
Is it due to less universities? or expensive higher education or some other reason?
Observe para 

شعيب احمد  مڱريو
سنڌ جي شاگردن جي اعليٰ تعليم ۽ درپيش مسئلا “

نيلسن منڊيلا تعليم لاءِ چيو آهي ته ” تعليم ئي فقط  اهو هٿيار آهي جنهن کي توهان استعمال ڪري دنيا کي تبديل ڪري سگهو ٿا.“ اها تعليم ئي آهي جيڪا اسان جي سماج کي تبديل ڪري سگهي ٿي پر اسان جي سماج ۾ شاگردن کي اعليٰ تعليم حاصل ڪرڻ لاءِ ڪيترائي مسئلا درپيش آهن جنهن ۾ وڏا مسئلا  غربت ، سجاگي جو نه هجڻ ۽ سنڌ ۾ گهٽ يونيورسٽين جو هجڻ آهي.
سنڌ ۾    85 سيڪڙو  شاگرد اعليٰ تعليم حاصل نه ڪري سگھندا آهن  شايد ڊگري يافته شاگردن جو سيڪڙو 15 به نه هجي اهڙي حالت ۾ جتي ڪيترائي ڪاليج بغير ڪنهن گهربل ڪلاس هلائڻ يا بهتر امتحان وٺڻ جي ، ڊگريون به ورهائيندا هجن، پوءِ ته معياري اعليٰ ڊگري رکندڙ شاگرد 5 سيڪڙو به مس هوندو ۽ وڏي ۾ وڏو مسئلو شاگردن کي فناشلي اچي ٿو ۽ ڪاليجن جي پروفيسرن جي طرفان ڪوچينگ سينٽرن جو ڌنڌو ڪرڻ جي ڪري شاگردن کي ڪاليجن ۾ معياري تعليم  نٿي ملي ۽ غريب شاگردن جو هڪ وڏو تعداد يونيورسٽين جي تعليم کان محروم رهجي وڃي ٿو ان کان علاوه سالياني بجيٽ ۾ تعليم لاءِ صرف %5 رکڻ پڻ آهي جيڪو پڻ ڪرپشن جي ور چڙهندو آهي حڪومت کي گهرجي ته بجيٽ ۾ تعليم لاءِ اضافو ڪري ۽ يونيورسٽين ۾ شاگردن کي ٽيوشن فيءِ معاف ڪئي وڃي جيئن جرمني ۾ ٻاهر کان ايندڙ ۽ پنهنجي ملڪ جي شاگردن لاءِ به ٽيوشن فيءَ ختم ڪئي وئي آهي ان جي برعڪس سنڌ       ۾ شاگردن کان صرف داخلا لاءِ موٽيون موٽيون فيسونءِ ورتيون وڃن ٿيون. پروفيسر حفيظ ڪنڀر جو چوڻ آهي ته ” هڪ ته اسان وٽ غربت جي ڪري شاگرد کاڌي،ٽرانسپورٽ، رهائش جي خرچن کان پريشان ٿي ڪري شاگرد کي پارٽ ٽائيم ڪم ڪرڻو پوندو آهي جنهن جي ڪري ڪيترائي شاگرد اڳتي نه اچي سگهندا آهن ۽ ڪاليج سائيڊ کان بي اي ڪري ڇڏيندا آهن ان کان علاوه شاگردن جي ڪئرير ڪائونسلنگ نه هوندي آهي ۽ شاگردياڻين کي ٻارهين ڪلاس کان پوءِ اسان جي سماج ۾ نه پڙهائڻ جو هڪ رواج آهي جنهن جي ڪري اهي اڳتي گهٽ اچي سگهنديون آهن ۽ هتي رڳو اي گريڊ واري کي اسڪالرشپ ڏني ويندي آهي ڇا سي گريڊ وارو غريب شاگرد اعليٰ تعليم حاصل نٿو ڪري سگهي حڪومت جو بجيٽ به اڌ جو اڌ ڪرپشن ٿي ٿو وڃي “. هڪ آڪسفرڊ يونيورسٽي جي رپورٽ موجب سال2014ع ۾ 50 لک شاگردن پنهنجي ملڪ کان ٻاهر تعليم  پرائي آهي جيڪو سال 2000ع ۾ 21 لک مس هو. سنڌ جي شاگردن ۾ سجاگي جو نه هجڻ ڪري دنيا ۾ سٺي سٺي يونيورسٽين ۾ اسڪالرشپ  ذريعي اعليٰ تعليم کان محروم رهجي وڃن ٿا.سنڌي قوم جيڪا دنيا جي 1 سيڪڙو قوم آهي ان جي حساب سان 50 لک مان 1 سيڪڙو جو 50 هزار ٿئي ٿو پر اهو تعداد 5 هزار به مشڪل آهي ان جو سبب سجاگي نه هجڻ آهي. ان کان علاوه سال 2019ع جي لاءِ سنڌ يونيورسٽي ۾ داخلا لاءِ آيل آميدوارن جو تعداد 32896 هو  جن ۾ ڪيترائي شاگرد داخلا حاصل نه ڪري سگهيا ياد رهي سنڌ يونيورسٽي سنڌ اندر آّخر ۾ داخلا لاءِ انٽري ٽيسٽ رکندي آهي مطلب ته ان کان پوءِ اهي شاگرد  پنهنجو سال وڃائي ڇڏين ٿا جيڪو پڻ شاگردن کي احساس ڪمتري جو شڪار ڪري ٿي ۽ انهن جو سال زيان ٿي وڃي ٿو جنهن جو وڏو سبب سنڌ ۾ يونيورسٽين جو گهٽ هجڻ آهي.
سنڌ حڪومت  کي گهرجي ته سنڌ  ۾ شاگردن کي اسڪالرشپ ڏنيون وڃن جيڪي شاگرد غربت جي ڪري اعليٰ تعليم کان محروم رهجي وڃن ٿا ۽ داخلا لاءِ جيڪي  موٽيون موٽيون فيسونءِ رکيون ويو آهن انهن کي گهٽ ڪرڻ ۾ پنهنجو ڪردار ادا ڪري ان کان علاوه اهڙا پروگرم ڪيا وڃن جئين  شاگردن کي  ٻاهري ملڪن جي اسڪالرشپ بابت ڄاڻ ڏني وڃي جنهن ۾ شاگردن جي رهنمائي ٿي سگهي ۽ سنڌ ۾ نيون يونيورسٽيون قائم ڪيو وڃن ته جئين شاگردن کي وڌيڪ موقعا ملي سگهن ته جئين اهي اعليٰ  تعليم حاصل ڪري ملڪ جي ترقي ۾ پنهنجو فرض ادا ڪري سگهن.
Shoaib Mangrio
شعيب احمد  مڱريو
رول نمبر 2k17/mc/92
بي ايس پارٽ  III
آرٽيڪل

< Shoaib Mangrio Media &Communication studies Department>

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Naseem-u-rahman Profile محمد قاسم ماڪا

It is too large 600 words are erquired Foto Most of part is CV type, no story, nothing interesting, no description of personality محمد قاسم ماڪا    نسيم الرحمن فطرت هر انسان توڙي پکي پکڻ کان پنهنجي وس آهر ڪم وٺندي آهي پوء اهي انسان يا پکي پکڻ قدرت جي آڱر پڪڙي پنهنجي پنهنجي حصي جو آڇيل فرض ادا ڪندا رهن ٿا. ايستائين جو انهن جو جسم واپس ٻيهر مٽي ماء منجه ڳوهجي وڃي ٿو پر سندن زندگي لازوال بڻجي وڃي ٿي. ڪي انسان تاريخ جو تخليقون سلهاڙيندي سلهاڙيندي خود هڪ تاريخ جي خوبصورت تخليق بڻجي وڃن ٿا. انهن انسانن مان هڪ محمد قاسم ماڪا پڻ آهي. اڄ ان سنڌ جي محسن جي سوانحِ حيات بابت ڪجه لکڻ جو شرف حاصل ٿي رهيو آهي جيڪو پنهنجي زندگي قوم لاء جاکوڙيندي گذاريندو پيو اچي . محمد قاسم ماڪا 3 مئي 1953 ۾ سنڌ جي شڪارپور ضلعي ماڪا ڳوٺ شاه ڀٽائي جي خليفن واري گهراڻي ۾ جنم ورتو. امڙ سندس نالو ”گل بخت” ۽ والد ”محمد قاسم“ رکيو. سندس والد جو نالو شاه محمد هو علائقي وارا کيس شاه ڀٽائي جو ”خليفو“ چئي پڻ سڏيندا هئا. محمد قاسم ماڪا ابتدائي تعليم قاضي واهڻ مان، ايليمنٽري تعليم لکي غلام شاه ۽ ميٽرڪ گورنم...
Read more

حیدرآباد میں صفائی کی ناقص صورتحال

Image
Referred back fotos are not impressive Do not put inverted commas to headline Sadia Group: Hyderabad Sanitation : Hamza Hussain 98, Sadia Khawaja 79, Mehak 56, Hifza 42, Ahsan Ali 7,   Kashan Sikandar 51. تحقیقاتی رپورٹ: حیدرآباد میں صفائی کی ناقص صورتحال‘ سعدیہ خواجہ،  حفضہ راجپوت،  اور کاشان سکندر کا  حصہ کہاں ہے؟  پیراگراف صحیح کریں۔  شہر میں گندگی ہے یہ ثابت کیسے کریں گے؟  اس رپورٹ سے نہیں ہوتا۔ پرائمری ڈیٹا میں لوگوں سے بات چیت ہونی چاہئے۔ شہر کی صفائی کی صورتحال پر کوئی سرکاری رپورٹس یا بریفنگ ہونگی، کسی اور غیر سرکاری ادارے وغیرہ کی رپورٹس، عدالت کے ریمارکس  یہ سب ڈاکیومنٹری ثبوت ہوتے ہیں جو آپ کے نکات کو ثابت کرتے ہیں۔  شہریوں کی جانب سے  تحریری شکایات، کوئی احتجاج،  کچھ ماضی کے واقعات،  کچھ تاریخ کہ حیدرآباد صفائی کے حوالے کیسا تھا۔ اسکو  پڑھنے کے قابل بنانے کے لئے کچھ مزیدار باتیں ہونی چاہئیں  گروپ اراکین: 1:  سید حمزہ حسین  (2k17/MC/98) 2:  سادیہ...
Read more

Fazal Hussain پروفیسر ڈاکٹر رفیق احمدخان Revised

Image
File Late نظموں کی جگہ موبائل اور کمپیوٹر نے لے لی ہے۔ (شعبۂ اردو کے چیئرمین پروفیسر ڈاکٹر رفیق احمدخان) تعارف: ڈاکٹر رفیق احمد جامعۂ سندھ کے شعبہ اردو سے تعلق رکھتے ہیں۔شعبۂ اردو کے لؤ ان کی کا فی خدما ت ہیں جن میں ان کی کئ تصانیف اور شعری مجموعے شامل ہیں۔اردو کے آغاز سے لے کر اردو ادب کے عروج و زوال سے بخوبی واقفیت رکھتے ہیں۔ناول نگاری،انشاء پردازی،افسانہ نگاری،قصہ گوئی اور مضمون نویسی پر بھی عبو ر رکھتے ہیں ۔ اپنی پیشہ ورانہ صلاحیت،ادبی خدمات،خوش مزاجی،اعلٰی اخلاق اور بارعب شخصیت کی وجہ سے جامعۂ سندھ میں کافی مقبول ہیں۔ ڈاکٹررفیق احمدخان۱۳جون۱۹۶۱ء کو حیدرآباد شہر میں پیدا ہوئے۔والد ہندوستان کے شہر بدائیوں جبکہ والدہ اجمیر شریف سے تعلق رکھتی تھیں۔ابتدائی تعلیم نور السلام گورنمنٹ اسکول سے حاصل کی اورپبلک اسکول سے مڈل کا امتحان پاس کیا۔سائنس کے مضامین میں بی ایس سی کرنے کے بعد جامعۂ سندھ سے اردو ادب میں ایم اے کی ڈگری حاصل کیا اسی جامعہ سے پی ایچ ڈی مکمل کی اور اسی شعبہ سے وابستہ ہوگئے۔دو کتابیں شائع ہو چکی ہیں جن میں ایک ڈا کٹر نجم الاسلام (ایک شخص ایک عہد)اور دوسری کتاب (رسالۂ تح...
Read more